Η Ερευνητική Ομάδα DAISSy του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) ο Έλληνας εταίρος, του Ευρωπαϊκού έργου «DIDACTIVE – Develop Innovation in Digital and Agency Competences Training for Inclusive Vocational Education», συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη του Πλαισίου Ικανοτήτων Αυτενέργειας–ΠΙΑ (Agency Competence Framework-ACF). Αυτό βασίζεται στην εκπόνηση της αντίστοιχης Αναφοράς της Έρευνας Γραφείου (Desk Research Report) , η οποία δίνει έμφαση στην εξερεύνηση των διαφόρων μεταφράσεων, ορισμών και πολιτισμικών εφαρμογών του όρου «αυτενέργεια» σε εθνικό και ακαδημαϊκό πλαίσιο στην Ελλάδα, καθώς και στα επιμέρους αντίστοιχα πλαίσια σε καθεμία από τις επιπλέον χώρες-εταίρους του έργου DIDACTIVE (δηλαδή Γαλλία, Αυστρία, Κροατία και Ολλανδία).
Είναι γεγονός, ότι στο σημερινό ταχέως μεταβαλλόμενο εκπαιδευτικό και ψηφιακό περιβάλλον, τα άτομα πρέπει να διαθέτουν όχι μόνο παραδοσιακές δεξιότητες, αλλά και την ικανότητα να διαμορφώνουν τη δική τους μαθησιακή και επαγγελματική πορεία. Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και οι μεταβαλλόμενες συνθήκες εργασίας απαιτούν δεξιότητες όπως η ανάληψη πρωτοβουλιών, η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και η προσαρμοστικότητα σε σύνθετες καταστάσεις για την επίτευξη της επιτυχίας.
Επιπλέον, αυτή η ανάγκη για δεξιότητες είναι ιδιαίτερα κρίσιμη στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ) ενηλίκων, όπου πλήθος εκπαιδευομένων με περιορισμένη τυπική εκπαίδευση, πρέπει να αποκτήσουν δεξιότητες σχετικές με την εργασία και την αυτοπεποίθηση, καθώς και να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία και στην αγορά εργασίας. Επιπλέον των τεχνικών γνώσεων, τα εν λόγω εκπαιδευόμενα άτομα, χρειάζονται υποστήριξη για να αναπτύξουν τη νοοτροπία και τις ικανότητες, που θα τους επιτρέψουν να αναλάβουν την ευθύνη της μάθησής τους, να διαχειριστούν τις μεταβάσεις της ζωής τους και να ασχοληθούν ουσιαστικά με τα ψηφιακά εργαλεία και περιβάλλοντα.
Ως εκ τούτου, το Πλαίσιο Ικανοτήτων Αυτενέργειας (ΠΙΑ) του DIDACTIVE σχεδιάστηκε με σκοπό να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόκληση, ενισχύοντας την αίσθηση αυτενέργειας των ενήλικων εκπαιδευόμενων ΕΕΚ — την ικανότητα να ενεργούν ανεξάρτητα και να λαμβάνουν σκόπιμες αποφάσεις. Ενθαρρύνει τα εκπαιδευόμενα άτομα ώστε να αξιολογούν κριτικά την κατάστασή τους, να οραματίζονται πιθανά μελλοντικά σενάρια και να κινητοποιούν τους πόρους και την ανθεκτικότητα που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων τους, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο.
Συγκεκριμένα, αυτό το Πλαίσιο ενσωματώνει δύο βασικά ευρωπαϊκά μοντέλα, δηλαδή το LifeComp, το οποίο δίνει έμφαση στη δια βίου μάθηση μέσω της προσωπικής ανάπτυξης, των κοινωνικών δεξιοτήτων και της αυτοκατευθυνόμενης μάθησης, και το DigComp, το οποίο περιγράφει τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες που απαιτούνται για την επιτυχία σε ψηφιακά περιβάλλοντα. Τα εν λόγω δύο πλαίσια μαζί, δημιουργούν μια ολιστική βάση που αντιμετωπίζει τόσο την προσωπική όσο και την ψηφιακή διάσταση της σύγχρονης δράσης των ανθρώπων.
Η DAISSy-ΕΑΠ πραγματοποίησε την έρευνα του έργου DIDACTIVE στην Ελλάδα – όπως παράλληλα ολοκλήρωσαν όλοι οι εταίροι στις άλλες τέσσερεις (4) χώρες του έργου – η οποία αποτελεί τη βάση του ΠΙΑ (ACF). Η επεξεργασία των ευρημάτων της έρευνας αποκαλύπτει επιμέρους ερμηνείες του όρου «αυτενέργεια». Παρόλο που οι διάφορες χώρες χρησιμοποιούν ποικίλες μεταφράσεις — μερικές τονίζουν την ενδυνάμωση, άλλες εστιάζουν στη λήψη αποφάσεων ή στην ανθεκτικότητα — όλες συμφωνούν ότι «αυτενέργεια» σημαίνει την ικανότητα ενός ατόμου να ενεργεί μόνο του, να αντιμετωπίζει προκλήσεις και να επηρεάζει το περιβάλλον του.
Συμπερασματικά, υπογραμμίζεται ότι το Πλαίσιο Ικανοτήτων Αυτενέργειας του έργου DIDACTIVE εντοπίζει τέσσερεις βασικούς τομείς:
- Φαντασία και Προσανατολισμός στο Μέλλον: Ενθάρρυνση των εκπαιδευόμενων να αναλύουν την τρέχουσα κατάστασή τους, να αναγνωρίζουν τις αναπτυξιακές τους ανάγκες και να οραματίζονται μελλοντικούς στόχους.
- Κινητοποίηση και Δράση: Εξοπλισμός των ατόμων με την ικανότητα να αναγνωρίζουν και να κινητοποιούν αποτελεσματικά προσωπικούς και συγκυριακούς πόρους, να θέτουν σαφείς στόχους και να εκτελούν σχέδια δράσης.
- Αυτορρύθμιση και Ανθεκτικότητα: Προώθηση των δεξιοτήτων που απαιτούνται για τη διαχείριση των συναισθημάτων, την αντιμετώπιση του άγχους και τη διατήρηση της συνολικής ευημερίας, με παράλληλη επιδίωξη απαιτητικών στόχων.
- Μάθηση για την Μάθηση και Προσαρμογή: Υποστήριξη της συνεχούς αυτοβελτίωσης μέσω της παρακολούθησης της προόδου, της αναθεώρησης των σχεδίων και της πραγματοποίησης προσαρμοστικών αλλαγών σε ανταπόκριση στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Το DIDACTIVE είναι ένα διετές έργο (30.10-2024-29.10.2026) που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «ERASMUS Lump Sum Grant» της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Συντονίζεται από το «En.A.I.P. Piemonte» (Ιταλία) και η κοινοπραξία του έργου περιλαμβάνει έξι (6) εταίρους σε πέντε (5) κράτη-μέλη της ΕΕ (Αυστρία, Κροατία, Γαλλία, Ελλάδα και Ολλανδία). Η Ερευνητική Ομάδα DAISSy του ΕΑΠ εργάζεται για την αποτελεσματική υλοποίηση των δραστηριοτήτων του έργου στην Ελλάδα, και συγχρόνως υποστηρίζει αντίστοιχους φορείς με στόχο την πολλαπλή αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου και τη διασφάλιση του μέγιστου δυνατού αντικτύπου του.
Μείνετε συντονισμένοι/συντονισμένες και μάθετε περισσότερες πληροφορίες για το έργο DIDACTIVE της DAISSy-ΕΑΠ:
- Ιστοσελίδα: didactiveproject.eu