Την Τρίτη 11 Δεκεμβρίου 2018, στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η Ημερίδα με θέμα: «Η διαχείριση της ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς και οι ψηφιακές δεξιότητες για τους επαγγελματίες του Μουσείου». Η Ημερίδα διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της ερευνητικής ομάδας DAISSy του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, με την υποστήριξη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας, της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού και Επιστημών του Δήμου Λαρισαίων, του Συλλόγου «ο Ιπποκράτης στη Λάρισα» και της πρωτοβουλίας «Λάρισα – Πόλη που Μαθαίνει», στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έργου Mu.SA. Σημαντική συμβολή στην επιτυχία της Ημερίδας είχε το προσωπικό του τμ. Δημοσίων Σχέσεων και του Παραρτήματος Λάρισας του ΕΑΠ.
Το έργο Mu.SA – Museum Sector Alliance χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Erasmus+/Sector Skills Alliance και συντονίζεται από την ερευνητική ομάδα DAISSy του ΕΑΠ. Η κοινοπραξία περιλαμβάνει συνολικά 11 εταίρους από 4 χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, Βέλγιο). Σκοπός του έργου Mu.SA είναι να καλύψει το χάσμα ανάμεσα στην τυπική εκπαίδευση και την αγορά εργασίας που έχει προκύψει εξαιτίας της ολοένα αυξανόμενης εισόδου των Τεχνολογιών Επικοινωνίας και Πληροφορίας στον χώρο των μουσείων και τη συνακόλουθη εμφάνιση νέων ειδικοτήτων. Με στόχο την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων των επαγγελματιών των μουσείων και του τομέα του πολιτισμού, στο πλαίσιο του έργου σχεδιάστηκαν και υλοποιούνται στοχευμένες δράσεις εκπαίδευσης, οι οποίες περιλαμβάνουν ένα MOOC, τέσσερα σεμινάρια μεικτής κατάρτισης και πρακτική άσκηση. Η πιστοποίηση βασίζεται στα Ευρωπαϊκά πρότυπα δεξιοτήτων DigComp και European eCompetences Framework (e-CF). Το έργο αποτελεί μοναδική περίπτωση συνδυασμού διαφορετικών πλαισίων ικανοτήτων και ήδη παρουσιάζεται ως καλή πρακτική κατάρτισης.
Την Ημερίδα άνοιξε ο Καθηγητής του ΕΑΠ και Διευθυντής της ερευνητικής ομάδας DAISSy κύριος Αχιλλέας Καμέας, Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου Mu.SA. Σύντομο χαιρετισμό απηύθυναν η Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας και Διευθύντρια του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας κυρία Σταυρούλα Σδρόλια, ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Επιστημών Δήμου Λαρισαίων κύριος Πάνος Σάπκας και ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Λάρισας κύριος Ιωάννης Καψάλης.
Το Πρόγραμμα της Ημερίδας περιελάμβανε στο πρώτο μέρος την παρουσίαση από τον Καθηγητή ΣΘΕΤ ΕΑΠ κύριο Αχιλλέα Καμέα, του έργου Mu.SA καθώς και άλλων Ευρωπαϊκών έργων στα οποία συμμετέχει ως συντονιστής ή εταίρος η ερευνητική ομάδα DAISSy. Ακολούθησε η περιγραφή των πρώτων ερευνητικών αποτελεσμάτων του έργου από την κυρία Παναγιώτα Πολυμεροπούλου, Αρχαιολόγο – Μουσειολόγο MSc. και Ερευνήτρια στην ομάδα DAISSy. Η κα Πολυμεροπούλου παρουσίασε αναλυτικά τα τέσσερα επαγγελματικά προφίλ που σχεδιάστηκαν στο έργο και το πρόγραμμα κατάρτισης που θα αναπτυχθεί και το οποίο περιλαμβάνει ένα αρχικό Μαζικό Ανοικτό Διαδικτυακό Μάθημα (MOOC), με αντικείμενο τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες που απαιτείται να αποκτήσουν οι επαγγελματίες των μουσείων, εξειδικευμένα προγράμματα κατάρτισης και πρακτική άσκηση.
Στην πρώτη ενότητα της ημερίδας συμμετείχε με εισήγηση ο κύριος Δημήτριος Καρακίτσιος, Μηχανικός Υπολογιστών και Τηλεπικοινωνιών MSc., από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, ο οποίος μίλησε για το ψηφιακό Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, την προσπάθεια του μουσείου να ακολουθήσει τις νέες τεχνολογικές τάσεις, να βελτιώσει την ψηφιακή του παρουσία και να προσφέρει σύγχρονες ψηφιακές υπηρεσίες στους επισκέπτες του, για το ποια ήταν η αρχική προσέγγιση, τι έχει γίνει έως τώρα και ποια είναι τα σχέδια για το μέλλον.
Την πρώτη ενότητα έκλεισε η κυρία Ιωάννα Δεληγιάννη, Ιστορικός Ευρωπαϊκού Πολιτισμού – Ειδικός Πολιτιστικής Διαχείρισης MSc., από τη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ.Ι Κατσίγρα, η οποία αναφέρθηκε στην αδιάλειπτη προσπάθεια της Δημοτικής Βιβλιοθήκης ως πολιτιστικός φορέας, να εναρμονίζεται με τα νέα ψηφιακά δεδομένα, όπως η ψηφιακή μεταφορά των μουσειακών χώρων σε εικονικό περιβάλλον (Virtual Reality – VR) και η ψηφιοποίηση ενός μέρους συλλογών του μουσείου.
Η δεύτερη ενότητα της Ημερίδας με τίτλο «Η διαχείριση της ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς» περιελάμβανε ομιλίες από εκπροσώπους πολιτισμικών φορέων του δήμου Λαρισαίων και των όμορων δήμων.
Ο κύριος Ρίζος Χαλιαμπάλιας, Πρόεδρος του Συλλόγου «ο Ιπποκράτης στη Λάρισα» παρουσίασε το Σύλλογο και τους βασικούς στόχους της δράσης του Συλλόγου, όπως είναι η προβολή του έργου του Ιπποκράτη, η ανάδειξη της σχέσης που είχε ο Πατέρας της Ιατρικής με τη Λάρισα αλλά και η ανάδειξη του Μνημείου του Ιπποκράτη που βρίσκεται στην πόλη. Επίσης παρουσίασε δράσεις που υλοποίησε ο Σύλλογος σε συνεργασία με σχολεία, το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας και άλλους φορείς.
Η κυρία Γεωργία Τσιάνα, Προϊσταμένη της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Λάρισας «Κων/νος Κούμας», μίλησε για τις ψηφιακές υπηρεσίες της Βιβλιοθήκης, η οποία εκσυγχρονίζεται, αναβαθμίζει τις υποδομές της, και αξιοποιεί τις ψηφιακές εφαρμογές μέσω της διαρκούς εκπαίδευσης του προσωπικού. Κύριο μέλημα είναι να γίνεται όλο και πιο προσιτή η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας μέσω διάφορων δραστηριοτήτων και ψηφιακών εφαρμογών, ώστε όλο και περισσότεροι πολίτες να έρθουν πιο κοντά στο βιβλίο.
Ακολούθως, η κυρία Κωνσταντίνα Κόντσα, Αρχαιολόγος, από το Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων της Λάρισας, μας παρουσίασε το νεοσύστατο μουσείο που αποτελεί και το πρώτο βιομηχανικό μουσείο της πόλης. Στην εισήγηση, επιχείρησε μία σύντομη παρουσίαση του μουσείου και μία πρώτη αποτίμηση της αλληλεπίδρασης των επισκεπτών με τα ψηφιακά και διαδραστικά εκθέματα της μόνιμης έκθεσης.
Η κυρία Ιουλία Πεντάζου, Διδάκτωρ του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ερευνήτρια του έργου DEMUCIV, από το Μουσείο της Πόλης του Βόλου, παρουσίασε παραδείγματα σύγχρονων μουσείων του δυτικού κόσμου, όπου τα ψηφιακά εκθέματα συνυπάρχουν, συμπληρώνουν ή αντικαθιστούν τα φυσικά εκθέματα, με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικό βαθμό. Στην παρουσίαση της εξηγεί τον τρόπο που το «ίχνος» του παρελθόντος συμπληρώνεται, συνομιλεί, επικαλύπτεται και αντιπαραβάλλεται με μια «κατασκευή» του παρόντος στα μουσεία της ψηφιακής εποχής.
Ο κύριος Κωνσταντίνος Βουζαξάκης, Αρχαιολόγος και Προϊστάμενος του Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Μουσείων από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Καρδίτσας, έκανε συνοπτική παρουσίαση των ψηφιακών μέσων και εφαρμογών που χρησιμοποιεί η Εφορεία για την προβολή και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, τη διαχείριση των διοικητικών πληροφοριών, την εξυπηρέτηση των πολιτών, την ψηφιοποίηση και καταγραφή των αρχαιολογικών ευρημάτων και του πολιτιστικού αποθέματος καθώς και τη διαχείρισης και προστασίας των αρχαιολογικών χώρων.
Η κυρία Ευαγγελία Ντάφη, Αρχαιολόγος και Προϊσταμένη του Τμήματος Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων, παρουσίασε τα εκπαιδευτικά προγράμματα της Εφορείας με τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, φέρνοντας ως παράδειγμα το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στον αρχαιολογικό χώρο Αρχαίας Τρίκκης. Στο πλαίσιο συμμετοχής της ΕΦΑ Τρικάλων στη δράση των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς που πραγματοποιεί το ΥΠΠΟΑ, με θεματικό τίτλο για το 2017/18: «ΠΟΛ(ε)ΙΣ», παρουσίασε μια διαδραστική περιήγηση σχολικών ομάδων, στην οποία συνδυάζεται η γνωριμία με τα διαχρονικά μνημεία της πόλης με τη χρήση της τεχνολογίας.
Η δεύτερη ενότητα της Ημερίδας ολοκληρώθηκε με την ομιλία του κυρίου Βασίλη Καραχρήστου, Αρχαιολόγου από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Βόλου, ο οποίος παρουσίασε τον ιστότοπο της Εφορείας και το περιεχόμενο αυτού, δίνοντας έμφαση στους αρχαιολογικούς χώρους, τα μνημεία, τα μουσεία, τα εκπαιδευτικά προγράμματα και τις δημοσιεύσεις αλλά και τη σημασία της παρουσίας της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στον ψηφιακό κόσμο.
Την Ημερίδα παρακολούθησαν επαγγελματίες του μουσείου, φοιτητές και απόφοιτοι προγραμμάτων σπουδών σχετικών με τον πολιτισμό, επιστήμονες, ερευνητές, εκπαιδευτικοί καθώς και εργαζόμενοι από τις Εφορείες Αρχαιοτήτων Λάρισας, Τρικάλων, Καρδίτσας και Μαγνησίας. Ίσως για πρώτη φορά εκπρόσωποι και από τις τέσσερις Εφορείες συμμετείχαν ταυτόχρονα σε εκδήλωση με αντικείμενο τις νέες τεχνολογίες στα μουσεία και την ανάπτυξη των ανάλογων δεξιοτήτων από τους εργαζόμενους σε αυτά. Με τις παρεμβάσεις τους, οι εκπρόσωποι των Εφορειών και οι υπόλοιποι ομιλητές γνωστοποίησαν το σημαντικό έργο που παράγεται στις υπηρεσίες και του φορείς πολιτισμού και εκπαίδευσης της Περιφέρειας Θεσσαλίας και κατέδειξαν τις κατευθύνσεις ανάπτυξης και τις ανάγκες των εργαζομένων.
Συμπερασματικά, η Ημερίδα σημείωσε σημαντική επιτυχία, προσελκύοντας περισσότερους από 80 συμμετέχοντες, ενώ έτυχε σημαντικής προβολής και στα τοπικά μέσα. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν ιδέες και πρακτικές γύρω από την επαγγελματική και οργανωτική ανάπτυξη των φορέων πολιτισμού και τη σύνδεσή τους με την εκπαίδευση, να συζητήσουν για τα οφέλη των σχετικών δράσεων και για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν και να δημιουργήσουν συνέργειες με στόχο την αντιμετώπιση αυτών. Η Ημερίδα ολοκληρώθηκε με σύντομη ξενάγηση στα εκθέματα του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας, ενός από τα πιο σύγχρονα μουσεία της χώρας.